W tym roku obchodzimy 230 rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja (jeden – siedem – dziewięć – jeden). Ze względu na pandemię w skromniejszy niż zwykle sposób świętujemy tę uroczystość w naszej szkole. Uczniowie klasy szóstej przygotowali nagrania recytacji i prezentację, a dziewczęta z chóru szkolnego pieśni patriotyczne. Zachęcamy do zapoznania się z materiałami na Facebooku naszej szkoły oraz samodzielnego poszerzania wiedzy na ten temat.
W 1789 roku obrady rozpoczął Sejm Wielki. To właśnie wtedy pojawiły się sugestie o przeprowadzeniu reformy ustrojowej. Konstytucja 3 Maja to właściwie Ustawa Rządowa z dnia 3 maja, którą uchwalił 3 maja 1791 roku król Stanisław August Poniatowski. Ustawa ta regulowała ustrój prawny ówczesnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Co ciekawe, nasza Konstytucja była pierwszą w Europie oraz drugą na świecie tuż po konstytucji amerykańskiej z 1787 roku. Konstytucja wprowadziła trójpodział władzy, a przy tym niosła gwarancję swobód obywatelskich, wartości Oświecenia, tolerancję oraz tradycje chrześcijańskie. Ustawa z 3 maja zarysowała kształt reform, stanowiła jakby początek do większych zmian. Miała ona na celu zlikwidowanie wad opartego na demokracji szlacheckiej oraz wolnej elekcji systemu politycznego. Dodatkowo znosiła nadużywane liberum veto.
Konstytucja 3 Maja stała się pamiątką historycznej przeszłości naszego kraju, zapoczątkowała reformy ustrojowe. W okresie zaborów Ustawa stała się synonimem działań ratowania ojczyzny oraz symbolem polskości. Po odzyskaniu niepodległości dzień 3 maja ogłoszono świętem państwowym. Co więcej, pierwsza uchwalona przez sejm konstytucja z 1921 roku, nawiązywała do Ustawy majowej z 1791 roku. Miało to na celu być dowodem ciągłości polskiej państwowości oraz polskiej tradycji. Dodatkowo w 1925 roku, dzień 3 maja ustanowiono również oprócz święta państwowego, świętem kościelnym. Niestety komunistyczne władze po 1945 roku postanowiły zlikwidować obchody trzeciomajowe ze względu na ich charakter narodowo-katolicki. Wprowadzono i nagłośniono Święto Pracy w dniu 1 maja. Dodatkowo, przez kilkadziesiąt lat nie odbywały się żadne uroczystości państwowe i kościelne związane z trzecim maja. Natomiast wszelkie próby i formy zachowania pamięci tego dnia kończyły się zatrzymaniami ze strony Służby Bezpieczeństwa. Dopiero rok 1981 przyniósł nieco nadziei, wtedy to odbyły się oficjalne i uroczyste obchody rocznicy Konstytucji 3 Maja. Ówczesna władza miała w tym swój ukryty cel propagandowy i próbowała zawłaszczyć przywróconą tradycję. Warto wiedzieć, że rok 1990 przyniósł ogromny przełom. Świeżo wybrany Senat oraz Sejm przywróciły obchody dnia trzeciego maja.
Ewa Zelek
Filmy o konstytucji film1 i film2